Sanat.Tarihi

Tokat Evleri genellikle iki katlı plan şeması göstermektedir. Bunlardan zemin kat yani hayat Türk ev mimarisinde olduğu gibi üretim işlerinin görüldüğü yerdir. Üst kat ise yine aynı şekilde konaklama işlevinin görüldüğü yerdir. İslam gelenekleri ve Türk ev mimarisinin genel kuralları doğrultusunda bu evlerin dışa açılan kısmı üst kattır. Tokat evlerinde bu iki kat arasında yöreye has adıyla “bölme” adı verilen ve genellikle kışın oturmak için kullanılan ara kat vardır. Tokat evlerinde görülen plan tipleri: İki yüzlü iç sofalı plan tipi, üç taraflı odalı dış sofalı plan tipi, dış ve köşe sofalı plan tipi şeklinde üçe ayrılmaktadır. “18. yüzyıl başlarında Tokat’ta bulunan Tournefort’a göre Tokat evleri çok iyi yapılmıştır ve çoğu iki katlıdır. Sokaklarda yağmur sularının evlerinin bodrumuna dolmaması için kaldırımların yapıldığını ve su kaynaklarının zengin oluşundan dolayı her evin kendi çeşmesi olduğunu ifade etmektedir.” Tokat evlerinde ana malzeme ahşap iskelet arasına kerpiç malzeme...

Uşakta evler çoğunlukla iki katlı inşa edilmiştir. Tek veya üç katlı evlere rastlamak mümkündür. • Zemin katlar günlük ihtiyaca göre düzenlenmiştir. • Üç katlı evlerde üst katlar yazlık olarak düşünülmüştür. • Kat aralarındaki kışlık odalara Uşak evlerinde de rastlanır. • Uşak evlerinde haremlik-selamlık ayrımına rastlanmamıştır. • Plan şeklinin başlıca belirleyicisi sofadır. Dış sofa ve iç sofa olmak üzere iki farklı tip uygulanmıştır. • Odalarda süsleme, ocak yaşmakları davlumbazlar, tavanlar, dolap-yüklük kapakları ve çiçeklik nişlerinde yoğunlaşmıştır. Ahşap bolca kullanılmıştır. • Her evin küçük bahçesi veya avlusu bulunuyor. • Yan duvarlar genelde komşu duvarlarıyla bitiştiriliyor. • Avlu ve bahçe duvarları genelde yüksektir. Bunlara çift kanatlı kapılarla girilir. • Avlu duvarları taş ve kerpiçle yapılmıştır. • Avluda fırın ocak gibi eşyalar bulunur. • Odalarda yüklük ocak dolap gibi elemanlara yer verilmiştir. • Alçı süsleme yoğunluktadır. Bitkisel ve geometrik süslemeler görül...

Ejder figürü yapıları ve insanları koruyan şifa veren bereket getiren bir figürdür. Ejder evren ile ilişkilendirilerek aydınlık karanlık, iyilik ve kötülük gibi anlamları da vardır. Anadolu Selçuklu sanatında çoğunlukla, düğümlü gövdeli, kanatlı veya kanatsız olarak karşımıza çıkar. Sivri bir başı, üçgen gibi açılan keskin bir ağzı, iri gözleri ve çoğunlukla boynuzları vardır. Çoğunlukla çift başlı, bazen çok başlı, bazen de diğer mitolojik hayvanlarla birlikte tasvir edilmiştir.Mezar taşında bulunan ejder figürünün ölüm ve ruhun devamlılığı simgelediği düşünülür. Ejder, her zaman iyi özellikleriyle tasvir edilmemiştir. Görsel 1 Kayseri Sultan Han (1232-36) Görsel 2 Konya Kalesi’nden Mimari Parça Konya İnce Minareli Medrese Müzesi(Ş.Alsan, İstanbul, 2005, s.220). Görsel 3 Konya Kalesi’nden Mimari Parça 13. yüzyıl Konya İnce Minareli Medrese Müzesi(Ş.Alsan, İstanbul, 2005, s.220). Görsel 4 Ani Kalesi’nde Ejderler ve Ağzı Halkalı Boğa Başı Öney, Gönül (1969). Anadolu Selçuklu Sanatında...