Sanat.Tarihi

Genel Özellikler Ana yapı malzemesi olarak taş, tuğla, ahşap ve maden olarak ele alınabilir. Erzurum evlerinin cephesi zengin bir mimari yapıya sahiptir. 19. Yy ortalarından sonra barok üslup yaygınlaşmıştır. Özellikle bazı azınlık ustalarının çalışmalarında barok sütunlar, kapı ve pencere kemerlemesi gibi farklılıklar görülür. Cephenin en dikkat çekici kısımları evlerin ana giriş kapılarıdır. Erzurum evinin ana plan şemasını zemin katta avlu ile tandır evi ilişkisi belirlemektedir. Ana kapıdan girilen avlu, yan mekanlara, üst kata ve tandır evine geçit verir. Erzurum evlerinin iç süslemelerinde çeşitli motif zenginliği bulunur. Tek katlı mütevazi bir evin bile pencere ya da saçağında yapının bütünlüğü ile uyuşan süslemeler ihmal edilmemiştir. Doğu Anadolu’da benzer iklim şartları geleneksel bir ev tipi ortaya çıkarmıştır. Erzurum Evleriyle İlgili Terimler Kitlek: Kapı kanadının içten kilitlenmesini sağlayan hareketli madeni-ahşap unsur. Keran: Örtüde kullanılan yuvarlak kesitli ağaçl...

Genel Özellikler Mardin’in merkezi Topografya nedeniyle doğu-batı doğrultusunda gelişmiştir. Evler birbirinin cephesini kapatmayacak şekilde yapılmıştır. Genellikle iki, üç kat, bazen dört katı olan bu yapılar araziyle bütünleşen bir görünüm yaratırlar. Geleneksel Mardin evlerinin cepheleri güneye, Mardin ovasına bakar. Teras, üst katlarda avlunun yerini alır. Teras ve en üst katın damı, mevsimlik yiyeceklerin hazırlandığı ve yaz geceleri yatmak için kullanılan alanlardır. Geleneksel Mardin evlerinin asıl yapı malzemesi taştır. İç kısımlar ve temelde moloz taş kullanılmıştır. Odaları ve daha sonra katları oluşturan birimler, genellikle çapraz tonoz olmak üzere çeşitli tonozlarla kendi döşemelerini taşıyan sistemlerdir. Tonoz olan tüm üst örtüler genellikle sıvalıdır. Firdevs Köşkü Meydanbaşından Nusaybin’e doğru giden yolun güneyinde, Vali Konağının yanında yer almaktadır. Bir Artuklu sarayının günümüze kalmış tek parçasıdır. Günümüzde yerinde olmayan bir yazıta göre, Artuklular’dan Me...

Bitlis Evleri Yöresel Terimler Akıt: Yörede tonoz ve kemerlere genel olarak akıt adı verilmektedir.Buna bağlı olarak, evlerin alt katlarında sık rastlanan tonozlu ve kemerli hizmet birimleri akıt olarak adlandırılmaktadır. Bulak: Pınar anlamında, yörede çeşmeye bulak denilmektedir. Cas: Kum taşı ile kireç taşının öğütülmesinden elde edilen karışımına suyun ilavesiyle elde edilen süsleme malzemesi. Çırak: Anadolu’nun bazı yörelerinde çırappa olarak da adlandırılan küçük, kapaksız nişlere denir. Çol(Çal):Geleneksel Türk evlerindeki gusülhanelerin işlevini yapan, odalardaki yıkanma birimlerine Bitlis yöresinde çol veya çal denilmektedir. Dibek Taşı: Genellikle, avlunun veya sokağın uygun bir köşesinde bulunan, yemeklik elde etmek amacıyla, hafif ıslatılmış buğdayın içine konularak ahşap tokmaklarla dövülmesinde kullanılan üzeri oyuk taş. Eyvan: Avluda dinlenme amaçlı olarak yapılmış üç tarafı kapalı, bir tarafı kemerli açıklığa sahip oturma birimlerine denir. Hayat: Bitlis’te evleri...

Genel Özellikleri 1) Geleneksel Yozgat evleri dıştan içe doğru sokak, bahçe, sofa, oda sıralamasına göre planlanmıştır. Evin zemin katı kışlık oturma odaları ve hizmet birimlerinin oluşturduğu mekanlar olarak düzenlenirken üst katlar yazlık olarak yapılmıştır. Odaların biri diğerlerine göre daha büyük ve süslüdür. Bu oda baş oda olarak yapılmış ve misafir odası olarak kullanılmaktadır. 2) Yörede kolay bulunan taş ve ahşap malzemeye bağlı olarak kargir sistemde yapılmıştır. Kullanılan başlıca malzemeler taş, kerpiç, ahşap, toprak, kireç, demir ve alçıdır. 3) Geleneksel Yozgat evlerinin dış cepheleri sade, gösterişten uzak bir görünüme sahiptir. Dış cephede taş ve ahşap kaplama, pencerelerde ve balkon korkuluklarında ise ferforje kullanılmıştır. Geleneksel Yozgat evleri tek, iki ve üç katlı olarak yapılmıştır. 4)Yozgat evleri dış görünüşlerinin sadeliğine karşılık iç kısımlarında büyük sanatkârane ve devrinin önemli örneklerini teşkil eden süslemelerine sahiptirler. Evlerin bezemesinde a...