Kayseri Evleri Genel Özellikleri ve Örnekler

Genel Özellikler

Kesme taş malzeme kullanılmıştır. Neredeyse tüm Müslüman evleri haremlik-selamlık olarak planlanmıştır.
Mekanlar avlu hol etrafında yerleştirilmiştir. Zemini taş döşeli avlular görülür. Avlularda havuz, çeşme, kuyu gibi elemanlara yer verilmiştir.
Tokana adı verilen ayrı bir bölüm bulunmaktadır. Yemek pişirmek için yapılmış ocak tokananın en belirgin özelliğidir. Tokananın alt kısmında bodrumda et yağ gibi yiyecekler saklanır soğuk depo görevi görür. Duvar ve tavanları süslemeye sahip değildir. Duvarın üst tarafındaki pencerelerden veya tavandaki ışıklıktan aydınlatılır.
Harem odaları çok amaçlıdır.

Gavremoğlu Evi
Gavremoğlu Mah. Tavlusun Çıkmazı, No 10’da bulunmaktadır. Miladi 1774 yılında yapılmıştır.
Plan olarak iç sofalıdır.
Merkezi sofanın doğusunda harem yer alır. Harem'de harem odası, tokana ve odaya yer verilmiştir. Batısında selamlık bölümü yer alır. Bu bölümde bir tokana ile iki odaya ve geçiş mekanına yer verilmiştir. Selamlık ve Harem arasında geçiş sağlayan mabeyn bölümünün kapısı avluya açılır. Erkek konukların rahatça içeriye girip çıkabilmesi için yapılmıştır. Sofadan sonra yol ve merdiven bulunuyor. Merdivenden inildikten sonra havuz bulunan geniş bir platform yer alıyor. Harem odasının daralttığı bir aradan sonra kare biçimli esas avluya geliniyor. Avluyu doğudan harem odası batıdan selamlık güneyden de sofa çevreliyor. Sofa kapısına yakın bir yerde kuyu, avlunun kuzey duvarında tuvalet yer almaktadır. Güney duvarında evin yapım tarihi yer alır. Selamlıktaki iki odanın sonradan yapıldığı düşünülmektedir. Sofanın altı kiler görevi görüyor orta odanın bodrumu samanlık olarak kullanılıyor.

Basık kemerli yapılmış pencerelerin üst kısmı dikdörtgen bir çerçeve içerisine alınmış ve bu dikdörtgen çerçevenin içerisinde de süslemelere ince taş işçiliğine yer verilmiştir. Sofa’nın doğu ve batı duvarları yerden 270 cm yüksekliğe kadar ahşapla kaplıdır. Üst bölümde kalan kısım sıva ile kaplanmıştır. Bu ahşapların üzeri süslemelidir. Sıva üzerinde kalemişi süslemelere yer verilmiştir. Rutubet nedeniyle günümüzde oldukça bozulmuştur. Bu kalemişi süslemelerde doğa ve mimari elemanlara ver verilmiştir.

Resim 1

Resim 2

Baldöktü Evi
Lala Mah. Kaya Sk. No:17
Yapım Yılı: 1860-70
Not: Ev 1987 yılında sahipleri tarafından yıktırılmıştır. Bugün artık yoktur.

Resim 3

Öztasçı Evi
Han Mh. İnce Sk. No:22
Yapım Yılı: 1294/1877
Not: Evin 1989 yılında bir kısım tavanı çökmüş, daha sonra zar işlemeleri sökülerek İstanbul’da kullanılmak üzere çalınmıştır.